Kapotte tv
“Ik zeg weleens: ik heb de mooiste baan van het azc. Ik mag opkomen voor de rechten van mensen die dat zelf niet kunnen. Soms hoor ik heftige verhalen. Maar ik besef heel goed waar mijn rol begint en ophoudt. Ik ging ooit samen met een wat ouder Iraans echtpaar naar hun IND-interview. Hun vluchtverhaal liet me daarna niet meer los: ik stond ermee op en ging ermee naar bed. Een week later stond die man in mijn kantoor: ‘Alex, mijn televisie is kapot. Wat moet ik nu doen?’ Die vraag bracht me terug in de realiteit en was voor mij een mooie les. Die man had niets aan mijn gemaal over zijn verhaal. Van mij wilde hij gewoon hulp bij zijn kapotte tv.”
Vertrouwensband
“In azc Rotterdam stuur ik een team aan van vijftien gepassioneerde vrijwilligers. Samen begeleiden we vluchtelingen bij hun asielprocedure. We helpen bijvoorbeeld bij het opvragen van documenten, nemen contact op met hun advocaat en geven uitleg over IND-brieven. Dat doen we op afspraak of tijdens ons dagelijkse inloopspreekuur. Ons team bestaat uit verschillende nationaliteiten. Die diversiteit is waardevol. Als een medewerker en een asielzoeker uit hetzelfde land komen, is er meteen vertrouwen. Bij mij duurt het opbouwen van een vertrouwensband vaak maanden.”
Ingewikkeld
“Omdat de asielprocedure ingewikkeld is, nodigen we alle azc-bewoners uit voor een kennismakingsgesprek waarin we de procedure uitleggen. Zo’n gesprek verloopt altijd anders. Bewoners uit Eritrea kennen bijvoorbeeld het concept ‘functionerende overheid’ niet. Dan leg ik eerst uit hoe een overheid werkt.”
Grappen
“Bewoners die bij ons binnenlopen, zijn vaak gespannen. Ze maken zich zorgen over hun toekomst. Humor kan dan een mooie opening zijn om contact te maken. Zo heb ik geleerd hoe je in het Arabisch op een heel nette manier ‘en nu opgesodemieterd’ zegt. Dat zorgt vaak voor hilariteit en lachsalvo’s. Soms lopen ze dan toch lachend weer de deur uit.”
Gezinshereniging
“Hulp bij gezinshereniging is ook een belangrijk onderdeel van ons werk. Statushouders die door hun vlucht gescheiden zijn geraakt van hun gezin, hebben daar recht op. Maar zij krijgen geen advocaat. Daarom helpen onze speciaal opgeleide vrijwilligers bij dit proces. Van een aanvraag indienen bij de IND, tot hereniging op Schiphol. Sommige aanvragen kosten veel tijd. Zeker als familieleden in een gevaarlijk gebied verblijven en het land niet uit kunnen.”
Spanning
“De samenwerking tussen het COA en ons vind ik prettig. De lijnen zijn kort. Elke ochtend begint met een gezamenlijke dagstart waar ook de collega’s van GezondheidsZorg Asielzoekers aanschuiven. En als ik later op de dag nog vragen heb, loop ik ook gemakkelijk even binnen. Laatst hadden we een bewoner geholpen met gezinshereniging, maar toen de datum van de hereniging dichterbij kwam, liep de spanning hoog op bij hem. Meerdere keren kwam hij bij ons langs. Wisten we echt wel zeker dat zijn familie ook in dit azc kon wonen? Toch maar even checken bij de COA-collega’s, dacht ik toen. ‘En of we dat weten!’, was het antwoord. ‘Meneer loopt al weken de deur bij ons plat.’”
Ongeneeslijk ziek
“Ik hoop dat onze ondersteuning ervoor zorgt dat vluchtelingen met een warm gevoel terugdenken aan hun eerste stappen in Nederland. En soms maak je hier dingen mee waardoor je weet waarvoor je dit werk doet. Vorig jaar arriveerde hier een Syrische vrouw die ongeneeslijk ziek was, met haar zoon en dochters. Haar man, schoonzoon en schoondochter waren in Syrië achtergebleven. Via ons vroeg ze gezinshereniging aan. Omdat ze in haar laatste levensfase was, hebben we echt alles uit de kast getrokken. En via een fonds zelfs vliegtickets voor het gezin kunnen regelen. Zes maanden later, dat is echt een recordtijd, kon de familie elkaar op Schiphol in de armen vallen.”
Alex Groen werkt sinds 1993 bij VluchtelingenWerk. Hij startte als vrijwilliger en kwam in 1999 in dienst. Nu is hij teamleider in het azc in Rotterdam.
Dit verhaal is gepubliceerd in januari 2020.
