Project Blow Up: een tent met een ziel

Dit komt vooral door het gepassioneerde team van kunstenaars, coördinatoren en vrijwilligers dat er een kunstbeleving organiseert. En op die manier kunst en muziek naar gevluchte kinderen brengt. De tent en de kunstenaars vormen samen project Blow Up; een initiatief van stichting De Vrolijkheid.

Stichting De Vrolijkheid organiseert al 20 jaar in azc’s kunstprojecten voor kinderen. De lessen zijn een mix van creatieve vorming en scholing, gegeven door een kunstenaar. Sinds april is er een speciaal team van De Vrolijkheid dat dit soort kunstprojecten ook bij noodopvanglocaties brengt: project Blow Up. Het team reist heel Nederland door. 

Nationale Postcodeloterij

Fleur van Gelderen, projectleider Blow Up en trainer bij de Vrolijke Academie : “We wilden al heel lang ook iets op noodopvanglocaties organiseren. Dat is lastig want deze locaties zijn tijdelijk en wisselen regelmatig. Daardoor is er vaak geen geschikte workshopruimte. Dus hebben we een aanvraag gedaan bij de Nationale Postcodeloterij voor de financiering van ons plan; een mobiel kunstlab. We kregen de financiering en zijn in april gestart met project Blow Up. In een maand tijd hebben we al 20 workshops gegeven.” 
 

Feestje

Een kunstmiddag in de Blow Up zit bomvol beeldende kunst, zoals stoffen tasjes ontwerpen en muziekinstrumenten maken. Het is waardevol als de kinderen via kunstdisciplines hun verhaal kunnen vertellen en ze iets maken waar ze iets aan hebben, zegt Fleur. Er is ook aandacht voor dans, zoals hiphop, en muziek. “Het doel is: ‘een feestje maken’. Dat kondigen we ook aan. Kinderen komen daarom vaak mooi aangekleed en opgemaakt naar de Blow Up. We sluiten de middag af met aandacht voor de kunstwerken die zijn gemaakt, optredens en soms een compleet feest met limbodansen en stoelendans.”

Niet weg te krijgen

Kinderen en jongeren bepalen zelf of ze meedoen aan de activiteiten. Fleur: “We zijn er één middag en proberen dan natuurlijk zoveel mogelijk kinderen naar de tent te krijgen. We maken met de activiteiten onderscheid tussen de leeftijdsgroepen 4 tot 12 jaar en 13 tot 23 jaar. De hele middag is er vrije inloop. De jonge kinderen zijn er meestal allemaal en zijn niet weg te krijgen. De jongeren kijken de kat uit de boom. Die hebben meer tijd nodig, om mee te doen.”

De meeste COA-locaties zijn bekend met De Vrolijkheid, of hebben ervan gehoord. Een grotere uitdaging voor de stichting, is in contact komen met noodopvanglocaties van gemeenten. Toch denkt Fleur dit jaar de tent 100 keer op te kunnen blazen. “We zijn nu 3 tot 4 keer per week op een noodopvanglocatie.”

Van bewoner tot begeleider

De Vrolijkheid wil graag een zo inclusief mogelijk team van kunstenaars en coördinatoren, vertelt Fleur: “We vinden het belangrijk om mensen een kans te geven. Zo is er één jongen in ons team die ooit zelf in een azc woonde en deelnam aan een muziekworkshop. Hij begon vervolgens bij Blow Up als vrijwilliger en is nu workshopleider. Hij wilde eigenlijk profvoetballer worden, maar ontdekte door onze activiteiten zijn liefde voor muziek. Het is belangrijk dat mensen zich nuttig voelen door mee te doen. En omdat ex-bewoners de taal en de cultuur van onze deelnemers kennen, sluiten we met ons programma gemakkelijker hen aan.”

Dat ervaarde ook Safaa Khazal. Safaa is coördinator voor De Vrolijkheid in het azc in Amersfoort: “Ik kwam in 2000 op mijn 35e naar Nederland en woonde in verschillende azc’s. In Irak was ik al afgestudeerd aan de Kunstacademie. In Nederland kon ik via een fonds verkort de Nederlandse Kunstacademie afronden. Via via kwam ik later bij De Vrolijkheid en volgde ik daar de opleiding tot begeleider. In Amersfoort organiseer ik nu samen met een collega iedere maandag-, donderdag- en vrijdagmiddag workshops voor kinderen en jongeren.”

Ouders en kinderen

Safaa maakt als coördinator een jaarplanning en zorgt ervoor dat er heel het jaar kunstenaars zijn om de projecten te begeleiden. “Ik was in het begin zelf workshopbegeleider. Kijk,” wijst hij naar een stapeltje mozaïekpanelen, “die heb ik jaren geleden met kinderen gemaakt.” Het is volgens Safaa belangrijk om de activiteiten op de leeftijd van de kinderen aan te passen. “Wij maken grofweg onderscheid tussen de groep 4 tot 7, 8 tot 12 en 13 tot 17. Ook organiseren we familieprojecten, waar ouders samen met kinderen aan werken.”
 

Suzanne Geerlings is woonbegeleider in azc Amersfoort: “Het belang van dit soort activiteiten voor kinderen is heel groot. Alle kinderen die op een azc wonen, hebben geen normale leefsituatie. En vaak zijn azc’s zo gelegen dat activiteiten buiten de locatie moeilijk toegankelijk zijn. Daarom is het goed dat er op de locaties een aanbod is. Anders gaan kinderen doelloos rondlopen of ze blijven op hun kamer. Door De Vrolijkheid kan een kind weer kind zijn. En voor ouders betekent het ook even ademruimte.”

Kunst is niet hetzelfde als knutselen

Safaa benadrukt dat een kunstworkshop niet hetzelfde is als een middagje knutselen. Kunst is een middel om je talent te ontdekken en je verhaal te vertellen. Dat betekent ook dat kinderen soms over een drempel moeten. 

Kunstenaar en workshopleider Matty de Graaf maakt dat in haar huidige project in Amersfoort ook mee: “De meeste meiden beginnen met een ontwerp in de vorm van een hartje. Dan zeg ik: ‘Probeer ook wat andere ideeën. Een ontwerp waar je echt iets over kunt vertellen.’ Dat kost dan even tijd en moeite. Laatst gaf een meisje tijdens de workshop aan dat ze daar niet zo’n zin in had. Toen heb ik even met haar gesproken en stond ze er toch voor open. De week erna werkte ze geconcentreerd aan een ander ontwerp. Daarna was ze heel trots op zichzelf. En ik was ook trots; omdat ze die hindernis had genomen.” 

Ook een Blow Up op je locatie?

Ken jij een noodopvanglocatie die wel een middagje ‘feest’ kan gebruiken? Een middagje Blow Up is gratis, zolang dit project loopt. Als je meer wilt weten, neem dan contact op met Fleur van Gelderen, via noodopvang@vrolijkheid.nl.