‘Samenleven vanaf dag 1’. Dat is het motto van de gemeente Eindhoven. “Wij willen dat mensen die hier naartoe komen, zich direct Eindhovenaar voelen”, aldus Toub. De gemeente Eindhoven vangt nu zo’n 700 asielzoekers op, verdeeld over 4 locaties. Een daarvan is aan de Keizersgracht, waar alleenstaande minderjarige vreemdelingen samen met statushouders in een tijdelijke opvanglocatie wonen. Deze 2 groepen in één locatie zijn volgens het COA en de gemeente een goede combinatie. Volwassen statushouders kunnen hun ervaringen delen en er ontstaat een natuurlijke vorm van sociale controle door statushouders, die bovendien helpen de jongeren wegwijs te maken.
De Spreidingswet
Volgens de verdeelbesluiten van de Spreidingswet moet Eindhoven 1.200 asielzoekers opvangen. Toub: “We hebben uitgesproken dat we 2 tijdelijke gemeentelijke locaties gaan openen voor 5 jaar. En as we speak zijn we bezig met een structurele locatie, waar 300 mensen kunnen wonen. Dit wordt een ‘mee-ademende’ locatie. Momenteel is het grootste deel bestemd voor asielzoekers en een deel voor overige spoedwoningzoekers. Deze verdeling kan in de toekomst weer anders zijn.”
De gemeente vraagt aan omwonenden en betrokkenen in de omgeving van nieuwe locaties mee te denken over diverse thema’s zoals veiligheid, leefbaarheid en het thuis laten voelen van de asielzoekers. Met de opgehaalde aandachtspunten kijkt de gemeente naar mogelijkheden om aanpassingen te doen in de plannen.
DNA
In de bestuursovereenkomst tussen het COA en de gemeente Eindhoven heeft de wethouder duidelijke afspraken gemaakt. Een daarvan is dat asielzoekers die in een Eindhovense opvanglocatie gaan wonen, na het verkrijgen van een verblijfsvergunning ook een woning in de gemeente krijgen. “Wij geloven dat participatie vanaf dag 1 mensen het beste helpt. Puur alleen opvang is wat ons betreft onvoldoende. Daarmee werk je overlast bijna in de hand. Verveling is voor niemand goed. Wij geloven dat je mensen het beste support door ze te activeren. En de mensen zijn zelf ook gemotiveerd om aan de slag te gaan en iets van hun leven te maken. Op deze manier werken we ook met dak- en thuislozen, dus het zit in ons DNA.”
En deze aanpak gaat volgens de wethouder ‘keigoed’. “Bij onze opvanglocaties kan het overdag vrij rustig zijn. Dat betekent dat veel bewoners betaald of vrijwillig aan het werk zijn, of bijvoorbeeld een taalcursus aan het volgen zijn. Zo werkt de gemeente intensief samen met Ergon Participatiebedrijf, de centrale balie voor werk in de regio Eindhoven. Deze organisatie heeft de ambitie om 80% van de werkzoekenden die bij Ergon starten, binnen 6 maanden aan werk te helpen.
Volgens wethouder Toub zijn veel gemeenten, net als Eindhoven, intrinsiek gemotiveerd om opvanglocaties te realiseren. “De huidige politieke situatie maakt ons nóg strijdbaarder. Dat moet ook wel met ’n opportunistisch beleid. Zo wil de minister versoberen; alsof asielzoekers nu in luxe wonen… Sommige bestuurders vergeten soms dat we het over mensen hebben. Wij willen als gemeente asielzoekers een goed perspectief bieden en dat stimuleert het Rijk niet. Dus we stappen zelf naar voren. Wij zijn aan zet.”