"We wilden met een kleine pilot laten zien, dat je soms met minimale middelen een groot verschil kan maken in de leefkwaliteit van opvangvoorzieningen.”
De eerste kampen op de Griekse eilanden Samos, Kos en Leros openden begin 2022. Op Lesbos en Chios worden nog 2 nieuwe opvanglocaties ontwikkeld en gebouwd. Deze nieuwe locaties liggen in natuurgebieden. Het Ecovillage proposal heeft 3 pijlers. De eerste is een duurzame manier van energie- en waterverbruik. Dit draagt bij aan duurzaamheid, bespaart op de kosten van energievoorziening en zorgt voor meer draagvlak bij omwonenden voor deze locaties. De tweede pijler is het toevoegen van groen en kleur om bij te dragen aan leefbaarheid. De derde pijler bestaat uit het al in een vroeg stadium activeren en betrekken van bewoners in de opvang. De Griekse overheid heeft het Ecovillage proposal omarmd en krijgt een plek in de nieuwe ontwerpen voor de opvanglocaties op Lesbos en Chios.
Minimale middelen, groot verschil
Om de impact in de praktijk al zo snel mogelijk te kunnen laten zien, stelde het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken een startbudget ter beschikking voor een pilot op de locatie op Samos, in samenwerking met de NGO ‘Movement on the Ground’. Het COA is gevraagd om te kijken met welke extra maatregelen de opvanglocaties duurzamer kunnen worden gemaakt. Saskia: "We wilden met een kleine pilot laten zien, dat je soms met minimale middelen een groot verschil kan maken in de leefkwaliteit van opvangvoorzieningen.”
-
In Ter Apel zijn de daken van alle woonunits volledig voorzien van zonnepanelen
Kleurrijke paletten
Ze vervolgt: “Movement on the Ground heeft, samen met het kunstenaarscollectief Favela Painting en bewoners, een aantal grijze muren op de locatie omgetoverd tot de eerste kleurrijke paletten. Bewoners kregen middelen om kleine tuintjes op te kweken. Ook dat draagt bij aan de leefbaarheid.” Het COA stelde ook, samen met de onafhankelijke denktank CE Delft een rapport met aanbevelingen op met slimme, duurzame maatregelen. TU Delft heeft doorgerekend wat de meerwaarde is van een duurzaam opvangmodel in een opvanglocatie op Samos met een opvangcapaciteit voor 5000 mensen. “Aanbevelingen die direct tot resultaat kunnen leiden. Het idee is dat deze voorstellen een voorbeeldfunctie hebben en meegenomen worden in het ontwerp en het verduurzamen van de nieuwe opvanglocaties op Lesbos en Chios”, aldus Saskia.
Ook toepasbaar voor Nederland
De aanbevelingen zijn niet alleen interessant voor de Griekse locaties, maar ook voor andere opvangfaciliteiten in de mediterrane regio – zoals Cyprus, Italië, Malta en Spanje en ook voor de Nederlandse opvanglocaties. In het nieuwe AMIF-project duurzame en hybride opvanglocaties speelt ook de verduurzaming van locatie en de activering van bewoners een prominente rol.
