“Onbewust zette ik bij aankomst in Nederland al de eerste stappen die leidden naar het leerwerktraject voor woonbegeleider. Dat ging zo: in het aanmeldcentrum in Ter Apel wachtte ik in een lange rij op mijn beurt voor een intakegesprek. Ik hoorde hoe de jongen voor me probeerde te zeggen dat zijn thuisland Syrië was. Ineens hoorde ik mezelf zeggen: ‘Wil je dat ik je help?’ De jongen knikte opgelucht.”
Voldoening
“Ik had nooit eerder vertaald. In Damascus studeerde ik economie en runde een eigen internetcafé. Dus het verraste me dat ik ook een vertaler Arabisch-Engels kon zijn. Toen ik na wat omzwervingen in azc Duinrell belandde, sprong ik steeds vaker bij als vertaler Arabisch-Engels. Het werk gaf me voldoening. En intussen bouwde ik door mijn vertaalwerk contacten op met de mensen van het COA. Toen ik er wegging, voelden ze als familie.”
“Ook merkte ik in Duinrell hoe essentieel het werk van een woonbegeleider is. Hoe druk de woonbegeleiders ook zijn, ze hebben altijd tijd voor een praatje. Door die gewone gesprekken, over koetjes en kalfjes, voelde ik me veilig in het azc. Een mens in plaats van een asielzoeker.”
Kans
“En ik kreeg een belangrijk advies van de woonbegeleiders in Duinrell: ‘Leer de taal én bouw een netwerk op. Dat is de sleutel tot succes in Nederland’. Dat advies volgde ik op, maar toch vond ik geen werk. Maar ineens, aan het begin van dit jaar, kreeg ik een kans. Ik dronk een kop koffie in azc Rijswijk met de locatiemanager. Ik kende haar nog uit mijn Duinrell-tijd. En ik vertelde haar dat ik dolgraag met mensen wilde werken. Het liefst als woonbegeleider. Kon ik niet aan de slag bij het COA?”
“Een paar dagen later zat ik nerveus achter een computerscherm om een capaciteitentest te doen. Daaruit zou blijken of ik taalniveau ‘Nederlands B1’ beheerste, en of ik een opleiding aankon op mbo-niveau. Gelukkig voldeed ik aan die norm. Het betekende dat ik samen met veertien andere statushouders mocht beginnen aan een leerwerktraject van twee jaar.”
Mbo-diploma
“Het leerwerktraject is een combinatie van werken en studeren. Sinds januari werk ik drie dagen per week als stagiair-woonbegeleider in azc Rijswijk. Een dag per week ga ik in Utrecht naar school. Als alles goed gaat, heb ik volgend jaar mijn mbo-diploma ‘Begeleider speciale doelgroepen’ op zak. Eind 2021 is het traject afgerond. Ik hoop dat ik dan in dienst kom bij het COA. Maar hoe het ook loopt, deze werkervaring komt sowieso goed van pas. Ook bij andere maatschappelijke organisaties.”
“De dagen op school zijn intensief, maar ik leer veel, bijvoorbeeld over gesprekstechnieken. Als in Syrië iemand om hulp vraagt, dan geef je adviezen. In Nederland is het belangrijk dat je doorvraagt, zodat mensen zelf tot een oplossing komen.”
Begeleiding
“In dit traject is veel aandacht voor begeleiding. Daar heb ik veel aan. Ik heb drie vaste begeleiders, leermeesters, en ik weet dat ik altijd terecht kan bij andere collega’s. En ik krijg ook feedback van hen. Soms op een heel directe manier, dat was wel even wennen. In Syrië geef je je mening wat minder direct.”
“Ik doe dezelfde taken als de andere woonbegeleiders. Zo heet ik nieuwe bewoners welkom. Het verrast ze weleens dat ik woonbegeleider ben. Laatst voerde ik een intakegesprek met een nieuwe bewoner. Na een paar minuten vroeg hij: ‘Wanneer komt de COA-medewerker eigenlijk?’ Hij was stomverbaasd toen ik antwoordde: ‘Dat ben ik’. Een COA-medewerker die ook Arabisch spreekt?”
“Ook help ik als stagiair-woonbegeleider bij de informatiebalie, en doe de meldplicht en kamercontroles. Verder heb ik een eigen caseload. Dit houdt in dat ik voor een aantal bewoners extra goed oplet hoe het met ze gaat. Elke dag is anders. De ene keer moet ik een bewoner aanspreken op zijn gedrag, de andere dag is er plotseling een crisissituatie.”
Computerscherm
“Als bewoner besefte ik niet dat woonbegeleiders veel tijd doorbrengen achter een computerscherm, bijvoorbeeld voor het bijhouden van de bewonersdossiers. Daarbij is de taal voor mij soms een struikelblok. Verslagen maken, e-mails typen, dat kost me veel tijd.”
“Gelukkig zijn er dan collega’s die mijn mails voor me willen checken. Maar mijn Nederlands is door dit traject al flink verbeterd. Daardoor is er echt een last van mijn schouders gevallen. Ik voel me geen asielzoeker meer maar Nederlander.”
Ondernemer
“Of mijn ervaringen als bewoner mij nog van pas komen als woonbegeleider? Jazeker! Bijvoorbeeld als Syrische bewoners me vertellen graag een eigen winkel te beginnen. Dat begrijp ik heel goed vanuit onze cultuur, en tegelijk weet ik wat je als ondernemer in Nederland nodig hebt. Dus geef ik hen het advies waar ik zelf veel aan heb gehad: ‘Leer de taal, én bouw een netwerk op. Dat is de sleutel tot succes in Nederland'.”
Dit verhaal is gepubliceerd in december 2020.
COA leerwerktrajecten statushouders
Het COA wil als werkgever kansen bieden aan statushouders. Daarom startte in januari 2020 de pilot ‘Leerwerktrajecten Statushouders’. 15 statushouders volgen een leerwerktraject op mbo-niveau als huismeester of woonbegeleider. Ze werken 3 dagen in het azc en gaan 1 dag per week naar school. Bekijk de video!
Wil jij als werkgever ook nieuwkomers kansen bieden op werk?
Nieuwkomers in dienst nemen kan veel voordelen hebben. Zo staan nieuwkomers bekend om een groot doorzettingsvermogen. Wil jij bewoners van azc’s vrijwilligerswerk, een werkervaringsplek, een stage of betaald werk aanbieden? Lees dan onze 'Gids voor werkgevers'.
