Tot nu toe wordt het COA gefinancierd op basis van het aantal bezette bedden. In jaren met een lage instroom van asielzoekers moest het COA daardoor opvangplekken sluiten en medewerkers ontslaan, omdat daar geen financiële middelen voor waren. Om vervolgens bij een hoge instroom opnieuw en onder hoge tijdsdruk te moeten zoeken naar locaties voor opvang en nieuw personeel. Deze systematiek leidt tot ongewenste situaties voor de samenleving en onze bewoners en betekent een enorme opgave voor onze organisatie en de samenwerkingspartners.
Stabiliteit en kwaliteit
Bestuurslid Joeri Kapteijns van het COA: “Met de nieuwe wijze van financieren is het niet meer nodig om af te bouwen onder de 41.000 opvangplekken en daar zijn we blij mee. Met een stabiele basisfinanciering kan het COA makkelijker dan nu inspelen op een hoger of lager aantal bewoners en daarbij beter de gewenste kwaliteit voor de opvang en begeleiding vasthouden. Dat is goed voor de zowel de bewoners als voor onze medewerkers. Daarnaast weten ook gemeenten en de omwonenden op deze manier beter waar zij aan toe zijn. Je kunt stellen dat we op deze manier gemeenten beter in staat stellen om lokaal beleid te maken op en rondom een locatie. Dat geeft ook maatschappelijk meer rust”.
Op dit moment hebben 52.810 asielzoekers recht op opvang en dat aantal zal dit jaar verder toenemen. En hoewel misschien nu nog ondenkbaar, er komen ook weer tijden dat de capaciteitbehoefte afneemt. Als die tot onder de 41.000 plekken daalt, hoeft het COA dus niet verder af te schalen. De onbenutte plekken op de azc’s kunnen dan tijdelijk gebruikt worden voor andere doelgroepen, zoals onderdeel is van de Uitvoeringsagenda Flexibilisering Asielketen. De voordelen (qua uitvoering maar ook financieel) van het kunnen hanteren van een vaste capaciteit van 41.000 worden echt zichtbaar als we vanuit de lagere capaciteitbehoefte weer gaan groeien. Hoe dat er uit kan zien, wordt de komende tijd uitgewerkt, in goede samenspraak met de samenwerkingspartners.
Meerjarige afspraken
Door de stabiele financiering wordt het makkelijker meerjarige afspraken te maken en duurzame samenwerking aan te gaan, onder andere met gemeenten. Asielopvang is immers meer dan alleen een bed en personeel. Er zijn bijvoorbeeld ook afspraken over onder andere zorg, onderwijs, vervoer en beveiliging. Ook voor gemeenten en andere samenwerkingspartners kan het COA op deze manier meer zekerheid bieden voor de langere termijn.