Wat vindt het COA van de wetswijzigingen?
Het COA is voorstander van het geven van snelle helderheid voor gemeenten en een eenvoudiger verdeelsysteem. Dit zijn punten waar de Tweede Kamer het wetsvoorstel op heeft gewijzigd. Hopelijk leidt de verlenging van de periode waarin gemeenten vrijwillig opvangplekken kunnen bieden, niet tot vertraging in de realisatie ervan. De vraag op basis waarvan opvangplekken verdeeld worden (aantal inwoners en financiële draagkracht gemeenten) en wie op de uitvoering van de gemeentetaken toeziet, is inhoudelijk niet aan het COA, maar lijkt uitvoerbaar. Voor het COA is het van belang dat de locaties voor langere tijd beschikbaar komen en dat er een gedeeld kwaliteitskader komt voor het geval dat ook gemeenten zelf opvang gaan organiseren. Dit laatste punt moet in de lagere regelgeving verder worden uitgewerkt.
Waarom de wet zo belangrijk is
De Spreidingswet opent de deur voor een structurele oplossing voor de in de knel geraakte opvang van asielzoekers. Onlangs nog stuurde de staatssecretaris brandbrieven aan alle gemeenten met de oproep om heel snel opvangplekken te bieden, om het overbelaste aanmeldcentrum in Ter Apel te ontlasten. Met de Spreidingswet zullen meer gemeenten reguliere, langdurige asielopvang mogelijk gaan maken. Dan kunnen we afscheid nemen van het treffen van tijdelijke oplossingen en echt investeren in stabiliteit, waardoor onze bewoners én gemeenten meer rust zullen ervaren op dit terrein. Een andere oplossing die gaat bijdragen aan stabiliteit is het besluit van het kabinet om standaard 41.000 opvangplekken aan te houden, waardoor het niet meer nodig is om gedwongen af te schalen als er minder mensen asiel aanvragen. Dat geeft gemeenten zekerheid over de duur van locaties.
Hoe gaat het verder?
Eind oktober bepaalt de Eerste Kamer wanneer en hoe het wetsvoorstel verder behandeld zal worden. De verwachting is dat de behandeling op zijn vroegst rondom het kerstreces plaatsvindt. Als de Eerste Kamer ermee instemt duurt het nog wel even voor de wet in werking gaat. Uiteraard gaan we daar niet op wachten. We voeren al met veel gemeenten gesprekken en zullen daar ook de komende maanden mee doorgaan.