Om Ter Apel te ontlasten is voor deze mensen die nog in het I&R-proces zitten, dringend behoefte aan enkele ‘wachtkamers’ elders in Nederland.
Vorig jaar vervulde de tijdelijke locatie in Marnewaard deze functie. Vanaf 1 juli vangt het COA mensen op in de Expo Hal in Assen, die fungeert dan als wachtkamer. Maar dat is nog niet voldoende. Het COA heeft behoefte aan minimaal 2 locaties voor 500 personen, om de opvang in Ter Apel als dat nodig is te ontlasten. Ook is dringend behoefte aan extra capaciteit voor opvang van alleenstaande minderjarige vreemdelingen.
Korte termijn maatregelen
In een brief aan de Tweede Kamer geeft de staatssecretaris van het ministerie van Justitie en Veiligheid, Eric van der Burg, aan dat wordt bekeken hoe de capaciteit voor het I&R op korte termijn kan worden vergroot. Zo kunnen mensen tijdig worden geïdentificeerd en vlot doorstromen en kan de achterstand worden weggewerkt.
Ook is afgesproken dat het COA een operationeel plan maakt om statushouders uit te plaatsen in gemeenten waaraan zij gekoppeld zijn. Zo nodig worden hiervoor hotels ingezet.
Op dit moment zitten 16.000 statushouders in de opvang van het COA. Deze mensen mogen in Nederland blijven maar de gemeenten lopen momenteel achterstand op bij het huisvesten. Mocht ondanks deze maatregelen een acuut tekort dreigen te ontstaan in Ter Apel, dan kunnen eventueel aanvullende maatregelen worden genomen om te voorkomen dat over de grens van 2.000 personen in Ter Apel wordt gegaan. Dat kan bijvoorbeeld het, desnoods ongevraagd, plaatsen van asielzoekers in hotels zijn of het tijdelijk meer asielzoekers onderbrengen op reeds bestaande locaties.
De druk op Ter Apel en de asielketen kan (naast de wachtkamerlocaties) worden verlicht door op korte termijn ter overbrugging grotere tijdelijke locaties te realiseren. De staatssecretaris heeft medeoverheden gevraagd naar mogelijkheden hiervoor te kijken.
Zie hier de brief die hij 6 juni heeft gestuurd.
-
Opvanglocatie in Ter Apel © Mariette Carstens
Manoeuvreerruimte beperkt
Bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker van het COA: “In Ter Apel verblijft, naast de mensen die wachten op het I&R-proces, nu een oververtegenwoordiging van mensen die moeilijk te plaatsen zijn op andere locaties, zoals kwetsbare personen en alleenreizende mannen. Dat maakt de manoeuvreerruimte in Ter Apel beperkt. Tegelijkertijd zijn de opvanglocaties in het land vol, waarbij geldt dat er door de doelgroepbeperking van sommige gemeenten ongeveer 2.000 opvangplekken niet benut kunnen worden. Gemeenten is gevraagd geen restricties te hanteren ten aanzien van doelgroepen op (crisis)noodopvanglocaties.”
Crisisnoodopvang
Ondanks alle inspanningen van het COA nieuwe opvangplekken te creëren, komen er voor de komende maanden vooralsnog te weinig éxtra plekken beschikbaar. Veel locaties sloten de afgelopen maanden en moesten vervangen worden door nieuwe. De crisisnoodopvang (cno) stopt formeel per 1 juli. Gelukkig heeft een aantal veiligheidsregio’s aangegeven door te gaan met de cno.
Op basis van het huidige beeld houdt het COA er rekening mee dat ongeveer de helft van de cno-locaties sluit en dat betekent dat er zo’n 3.000 plekken minder zullen zijn. Gemeenten en provincies werken inmiddels hard om afspraken te maken aan de Provinciale Regietafels voor opvang en huisvesting. Dit heeft ook resultaat: het COA is met tientallen gemeenten in gesprek over het openen van opvanglocaties. Het probleem is dat dit pas later in het jaar, of begin van het volgend jaar, leidt tot nieuwe openingen.