In Nederland bevinden zich vijf gezinslocaties die bestemd zijn voor uitgeprocedeerde gezinnen met minderjarige kinderen. In oktober en november 2022 onderzocht de inspectie of de kinderen die in deze locaties wonen een goede ontwikkeling kunnen doormaken. En of hun veiligheid en toegang tot onderwijs kunnen worden gewaarborgd. Dit zijn de zes aanbevelingen van de inspectie:
- Stel het belang van kinderen meer centraal
- Ga uit van een realistische verblijfsduur
- Verhelder afspraken, verantwoordelijkheden en overlegstructuren
- Voorkom onnodige verhuizingen
- Houd kinderen in beeld
- Verhelder positie van nieuwkomers binnen passend onderwijs.
-
Gezinslocatie Amersfoort © Inge van Mill
Kind kunnen voelen
De medewerkers van het COA doen elke dag heel hard hun best om de kinderen op de gezinslocaties zo goed mogelijk op te vangen en te begeleiden. Het is belangrijk dat zij zich zoveel mogelijk kind kunnen voelen. Het COA heeft veel waardering voor de basisscholen in en bij de gezinslocaties die hun uiterste best doen om onderwijs te verzorgen dat aan de wettelijke vereisten voldoet. Het belang van het kind staat altijd voorop, ook wanneer kinderen niet mogen blijven en dus moeten vertrekken.
Het COA onderschrijft veel van de constateringen en zorgen die de inspectie in haar rapport benoemt. De kwalificatie dat het daarmee ook 'structureel onveilig’ is in de gezinslocaties onderschrijft het COA daarentegen niet. Het COA vindt dat de huidige situatie in de gezinslocaties, zeker voor kinderen, wel aandacht verdient.
Verre van ideaal
De huidige opvang voor uitgeprocedeerde gezinnen in Nederland is een politieke keuze. Een dreigend vertrek uit Nederland en de soberheid van de opvangvoorzieningen maken het verblijf in een gezinslocatie, ondanks de inspanningen van de medewerkers, verre van ideaal. Beroepsprocedures en het indienen van nieuwe asielaanvragen zorgen er bovendien voor dat gezinnen daardoor in afwachting van de uitkomst langdurig in de gezinslocaties kunnen verblijven.
Op dit moment is, zoals bekend, sprake van een groot tekort aan opvanglocaties. Hierdoor zijn de afgelopen tijd ook andere doelgroepen in de gezinslocaties geplaatst.
Om de situatie van de kinderen te verbeteren wordt hard gewerkt aan het beperken van het aantal verhuizingen, het verbeteren van de contacten met scholen in gezinslocaties en met de overdracht tussen scholen bij verhuizingen.