Soorten opvanglocaties
Tijdens de asielprocedure vangen we asielzoekers op in verschillende soorten opvanglocaties. Naast de azc’s kent het COA ook kleinschalige opvang. Daarin onderscheiden we drie soorten: reguliere kleinschalige opvang, amv-opvang en kleinschalige noodopvang. Er gelden een aantal basiseisen waar de locaties aan moeten voldoen. Dat gaat bijvoorbeeld over oppervlakte, soort vastgoed, (duur van) beschikbaarheid etc.
Besluitvormingsproces
De eerste contacten tussen het COA en een gemeente over een nieuwe locatie verlopen meestal via onze vastgoedregisseurs. In een oriënterend gesprek verkennen we samen de mogelijkheden voor de vestiging van een opvanglocatie en waar dat aan zou kunnen bijdragen in de gemeente. Duurzaamheid is het uitgangspunt bij zowel nieuwbouw als verbouw. Lees meer over duurzame bouw.
Pas wanneer het college van burgemeester en wethouders een voorlopig positief standpunt inneemt, dient het COA een formeel verzoek in bij de gemeente. Op verzoek van het college kunnen we een rol spelen bij de toelichting van het verzoek bij het presidium, het seniorenconvent, de fractievoorzitters of de gehele gemeenteraad. Ook vervullen we een rol bij het informeren van de omgeving, dit doen we samen met de gemeente.
Asielopvangwijzer voor gemeenten
In de asielopvangwijzer vind je handige informatie over onder meer het openen van opvanglocaties, basisvereisten voor vastgoed, financiële regelingen en communicatie.
Bestuursovereenkomst
Voor elke opvanglocatie maken we met de gemeente afspraken over onder meer het aantal opvangplaatsen, de looptijd van de opvang, de overlegstructuur, het onderwijs, de gezondheidzorg, de handhaving van de openbare orde en veiligheid en de financiering. Deze afspraken leggen we vast in de bestuursovereenkomst tussen de gemeente en het COA. Het COA gebruikt hiervoor een vaste – met de VNG opgestelde - bestuursovereenkomst. We streven naar zo weinig mogelijk afwijkingen ten opzichte van de standaard om rechtsongelijkheid en fouten in de uitvoering te voorkomen.
Geen onderscheid in doelgroepen
Het COA maakt geen onderscheid in de bewonerssamenstelling op opvanglocaties en verdeelt verschillende groepen evenredig. Gemeenten maken zich soms zorgen over de samenstelling van de bewoners en willen bijvoorbeeld liever geen personen ontvangen uit bepaalde landen of geen alleengaande mannen. Maar een beperking in de ene gemeente heeft effect op de samenstelling van bewoners in een andere gemeente. Onze ervaring is dat een evenwichtige samenstelling met verschillende doelgroepen de leefbaarheid op alle locaties vergroot. Zo voorkomen we enerzijds dat er ongewild bedden leeg staan en bevorderen we anderzijds de veiligheid op opvanglocaties en in de gemeenten in brede zin.
Communicatie
De gemeente is verantwoordelijk voor de communicatie met haar inwoners over de komst van een opvanglocatie. Dat veroorzaakt vaak onzekerheid bij buurtbewoners: Wie komt er wonen? Wat betekent dat voor de buurt? De ervaring leert dat open en directe communicatie het beste werkt en dat wanneer een opvanglocatie eenmaal is geopend, de zorgen snel verdwijnen en best wat omwonenden vrijwilliger worden op de opvanglocatie (ruim 1500 inmiddels). Het COA ondersteunt gemeenten bij de communicatie naar alle betrokkenen. Bijvoorbeeld bij het opstellen van een communicatieplan. Ook zijn we vaak aanwezig op informatiebijeenkomsten voor omwonenden en andere belangstellenden.
Nog voor de opening van een opvanglocatie, stelt het COA een overlegcommissie in: het omwonendenoverleg. De COA-locatiemanager, de wijkagent, de gemeente en andere buurtvertegenwoordigers zitten in deze commissie. Via dit overleg willen we onder meer ophalen wat er leeft zodat we daar tijdig op kunnen inspelen.
Geïnteresseerden kunnen op deze website al veel informatie vinden over de dagelijkse praktijk in en rond een COA-locatie.
Opvanglocatie geopend
Ook als de opvanglocatie draait, is goed contact met de omgeving belangrijk. We organiseren dat buurtbewoners en bewoners van de opvanglocatie met elkaar kennismaken zoals op de jaarlijkse Open azc dag. En op vrijwel elke locatie organiseren vrijwilligers activiteiten waar bewoners en omwonenden elkaar ontmoeten.
De locatiemanager van de opvanglocatie onderhoudt contact met onder meer de omwonenden, de gemeente, de wijkagent en sociaal-culturele organisaties. Ook eventuele klachten willen we zo snel mogelijk bespreekbaar te maken. De locatiemanager is vanuit het COA het eerste aanspreekpunt voor vragen en klachten uit de directe omgeving. De contactgegevens zijn te vinden op de locatiepagina. Voor klachten die niet langs deze weg zijn opgelost, bestaat de COA Klachtenregeling.
Handreiking: realisatie opvanglocatie asielzoekers
In een handreiking van VNG en COA staan 5 fasen en 15 processtappen die je doorloopt bij de vestiging van een opvanglocatie. De handreiking is voor projectleiders en andere betrokkenen in gemeenten die met het COA samenwerken aan een opvanglocatie.
COA-locatie in de buurt?
Komt er een (tijdelijke) opvanglocatie van het COA bij jou in de buurt? Dan wil je vast graag weten wat dat betekent. Misschien wil je meer weten over de herkomst van de asielzoekers, over hun dagbesteding of over de veiligheid in en rond het azc. Of wil je je aanmelden voor vrijwilligerswerk?
Veiligheid in en rond COA-locaties
Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid in de opvanglocaties. We geven hierover voorlichting en asielzoekers ondertekenen huisregels die ze moeten naleven. Bij overtreding van de huisregels treft het COA maatregelen. Het COA heeft beveiligers in dienst. Zij bemensen de receptie van onze grotere locaties en surveilleren bijvoorbeeld over het terrein. Bij incidenten binnen de opvanglocaties die gevolgen kunnen hebben voor de openbare orde informeren we in eerste instantie de politie en zo nodig de burgemeester.
Leveranciers
Opdrachten gunnen we in concurrentie en op basis van vooraf bepaalde criteria. Het COA probeert zoveel mogelijk diensten en producten binnen de gemeente en regio in te kopen zolang dat binnen de (Europese) aanbestedingsregels past.
