Hieronder vind je antwoord op veelgestelde vragen over onze nieuwe tool GeoMatch.

GeoMatch werkt met een algoritme om te bepalen welke arbeidsmarktregio’s het meest geschikt zijn voor de statushouder om werk te vinden, gebaseerd op hun unieke achtergrond en werkgelegenheidstrends. GeoMatch combineert data van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) over eerder geplaatste statushouders en hun prestaties op de arbeidsmarkt, met gegevens die COA heeft over de statushouder. 

Een algoritme, zoals GeoMatch, kan in kortere tijd veel meer gegevens gebruiken en verwerken in een advies dan een mens (in dit geval een COA-medewerker). Zoals gegevens van het CBS over of van eerdere statushouders die een baan vonden. Het algoritme kan daarmee zorgen dat het percentage statushouders met een baan wordt vergroot. Daardoor zullen statushouders sneller en beter inburgeren in Nederland.

In 2018 adviseerde het Centraal Planbureau (CPB) in het onderzoeksrapport 'Regionale plaatsing vergunninghouders en kans op werk' om de koppeling van statushouders aan gemeenten te verbeteren door gebruik te maken van een datagedreven tool. Het CPB putte voor haar onderzoek uit internationaal onderzoek van Stanford University en ETH Zurich. Voor de pilot werkt het COA samen met het Immigration Policy Lab (IPL).

In april 2020 startte COA een onderzoek of de inzet van een algoritme kan helpen bij het versterken van de arbeidsmarktpositie van statushouders. Dit onderzoek is getoetst door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Dit resulteerde in een besluit om daadwerkelijk een algoritme te ontwikkelen. Het algoritme is ontwikkeld door onze samenwerkingspartner Immigration Policy Lab (IPL), waar wetenschappers van Stanford University en ETH Zurich bij betrokken zijn. Zij hebben COA-medewerkers betrokken die met de tool GeoMatch gaan werken om hun wensen en eisen in kaart te brengen. Gedurende de ontwikkeling heeft Deloitte een aantal keer een algoritmische audit uitgevoerd zodat we het algoritme nog beter konden maken. Tot slot heeft het COA een Data Privacy Impact Assessment (DPIA) en een AI Impact Assessment (AIIA) uitgevoerd. 

De COA-medewerkers maken de beslissing; het algoritme (in de vorm van de tool ‘GeoMatch’) is slechts een advies, een beslisondersteuning. Het algoritme analyseert de gegevens van de statushouders, zoals hun herkomst en hun werkervaring en opleiding. Daarnaast kijkt het algoritme waar mensen met vergelijkbare kenmerken in het verleden succesvol werk hebben gevonden. Het algoritme geeft dan een advies over de drie meest geschikte regio's voor de statushouder. Een medewerker van het COA bekijkt dat advies en houdt ook rekening met andere factoren. Bijvoorbeeld waar statushouders een sociaal netwerk hebben en waar zij zelf graag willen wonen. 

De COA-medewerker besluit uiteindelijk in welke arbeidsmarktregio de statushouder gaat wonen. Als de COA-medewerker iets anders kiest dan het algoritme adviseert, noteren we de reden daarvoor. Zo kunnen we het algoritme in de toekomst verbeteren.

  • Voor de statushouder: Sneller (passend) betaald werk en daarmee sneller integratie en participatie.
  • Voor de maatschappij: Toename van arbeidsparticipatie en daardoor minder werkloosheid, armoede en overlast onder deze nieuwe Nederlanders.
  • Voor de COA-medewerkers: Eenvoudiger, efficiënter en vollediger opstellen van een koppelingsbesluit
  • Voor gemeenten, het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en het ministerie van Asiel en Migratie: Beter passende/matchende statushouders in de​ desbetreffende gemeente, en daardoor een verminderde kans op werkloosheid (en uitkeringen), armoede en overlast.

Het COA controleert elke maand of het algoritme geen vooroordeel heeft of ongeoorloofd discrimineert. We kijken dan bijvoorbeeld naar de kwaliteit en snelheid van de adviezen, hoeveel van de adviezen worden opgevolgd en of er geen onbedoelde effecten zijn, zoals discriminatie. Door hier maandelijks naar te kijken, kunnen we als COA snel ingrijpen als het algoritme niet werkt zoals bedoeld. Op het moment dat CBS nieuwe gegevens publiceert, wordt het algoritme aangepast op de laatste trends op het gebied van instroom en werkgelegenheid.

Vanaf 1 augustus 2024 zijn er regels in de Europese Unie die bepalen hoe artificiële intelligentie (AI) gebruikt mag worden: de Europese AI-verordening. Deze AI-wet (de eerste wereldwijd) zorgt ervoor dat alleen betrouwbare AI ontwikkeld en gebruikt wordt; AI die veilig, transparant, traceerbaar, niet-discriminerend en milieuvriendelijk is. De EU wil met deze wet het vertrouwen van mensen in AI vergroten en tegelijkertijd ruimte maken voor innovatie en economische groei. Tijdens de voorbereidingen op de invoer van de AI-tool ‘GeoMatch’ hebben we het door ons gebruikte algoritme getoetst aan deze AI-wet. 

Voor dit algoritme worden de volgende categorieën gegevens gebruikt:

  • Gegevens over statushouder zelf, zoals geslacht, burgerlijke staat, geboortedatum, land van herkomst en moedertaal
  • Gegevens over opleiding en werkervaring van de statushouder.
  •  Gegevens over de opvangstatus.
  • Historische gegevens van het CBS over of statushouders een baan hebben gevonden en welk inkomen ze hebben.

Bekijk het aIgoritme-register van de overheid voor meer informatie over de AI-tool GeoMatch door het COA. Heb je vragen? Neem contact met ons op. Mail (info@coa.nl) of bel (088 - 715 70 00) ons via de COA Informatielijn.