UNHCR: programma voor hervestiging
De meeste vluchtelingen verblijven in de regio van hun herkomstland. In buurlanden worden ze opgevangen in vluchtelingenkampen of zijn ze op zichzelf aangewezen. Er zijn vluchtelingen die vanwege kun kwetsbare situatie in aanmerking komen voor hervestiging. UNHCR draagt deze kwetsbare vluchtelingen voor aan hervestigingslanden, waaronder Nederland.
Selectiemissies hervestiging
De Nederlandse overheid bepaalt jaarlijks in overleg met UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees) uit welke landen zij vluchtelingen selecteert voor hervestiging. De UNHCR draagt vluchtelingen voor. De IND beslist welke vluchtelingen voor hervestiging in aanmerking komen. Jaarlijks organiseert de IND 4 of 5 selectiemissies, vooral in het Midden-Oosten en Afrika.
Tijdens de selectiemissies houden de IND en het COA gesprekken met de vluchtelingen. De IND toetst het vluchtverhaal. Bureau Medische Advisering van de IND doet een medisch onderzoek. Het COA maakt een hervestigingsprofiel van de vluchtelingen.
Het COA: hervestigingsprofiel vluchtelingen
Tijdens de gesprekken met de vluchtelingen geeft het COA informatie over het leven in Nederland. Ook beoordelen we of hervestiging voor hen een duurzame oplossing is. En welke specifieke begeleiding zij nodig hebben bij integratie in Nederland. Op basis hiervan maken we een hervestigingsprofiel en geven we de IND advies tijdens de selectie.
Voor aankomst in Nederland: Culturele Oriëntatie-training
De geselecteerde vluchtelingen volgen vóór hun komst naar Nederland drie keer een vierdaagse Culturele Oriëntatie-training van het COA. Daarin bereiden zij zich voor op hun integratie en participatie in Nederland. Ze krijgen de training in het vluchtelingenkamp of in het stedelijk gebied waar zij verblijven.
Kansrijke koppeling aan een gemeente
Het COA koppelt hervestigde vluchtelingen aan een gemeente. Waar hebben zij de beste kansen om een nieuw leven op te bouwen en bij te dragen aan de maatschappij? We plaatsen het liefst meerdere gezinnen in dezelfde gemeente. De hervestigde vluchtelingen hebben daardoor alvast een klein sociaal netwerk. En de gemeente kan praktische zaken in één keer voor meerdere nieuwkomers regelen.
Na aankomst in Nederland: 48 uur begeleiding van het COA
Ongeveer 6 maanden na een selectiemissie komen de hervestigde vluchtelingen naar Nederland. Het COA begeleidt hen de eerste 48 uur. De trainers van de Culturele Oriëntatie-training verwelkomen de vluchtelingen op Schiphol en brengen hen naar een hotel in de buurt. Binnen 48 uur regelen we de volgende zaken:
- identiteit vaststellen bij de Vreemdelingenpolitie (AVIM)
- verblijfsvergunning in ontvangst nemen bij de IND
- inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP) bij de gemeente
- het tuberculose-onderzoek bij de GGD
Daarna brengen we de vluchtelingen naar hun huis in de nieuwe gemeente. Daar heten de gemeente en VluchtelingenWerk Nederland de vluchteling welkom en nemen zij de begeleiding over.
Sociaal dossier en overdracht naar de gemeente
Voor aankomst in Nederland heeft het COA contact met gemeenten over huisvesting. Het COA maakt voor gemeenten een sociaal dossier, met een verslag van de Culturele Oriëntatie-training en andere achtergrondinformatie over de vluchteling. Zo kunnen vluchtelingen in de gemeente meteen verder met hun integratie en participatie in Nederland.
Video over hervestiging vluchtelingen
Hoe werkt hervestiging van vluchtelingen in Nederland? Deze introductievideo is een gezamenlijke productie van het ministerie van Justitie en Veiligheid, VluchtelingenWerk Nederland, het COA en de IND. Het beschrijft in het kort het hele proces van selectie van hervestigde vluchtelingen tot en met wonen in de gemeente. De video (15 minuten) is Engels gesproken zonder ondertiteling.
‘EU-Turkije Verklaring’ en hervestiging
Naast de 500 vluchtelingen die Nederland jaarlijks uitnodigt, werkt ons land mee aan de hervestiging van Syrische vluchtelingen vanuit Turkije. In 2016 sloot de Europese Unie (EU) een deal met Turkije: vluchtelingen die via Turkije op de Griekse eilanden aankomen, moeten terug naar Turkije. Voor elke teruggestuurde vluchteling hervestigt de EU één Syrische vluchteling uit Turkije. Nederland hervestigde tussen 2016 en 2022 ruim 4.800 Syriërs. De verwachting is dat er in 2022 ongeveer 1.000 hervestigers vanuit Turkije overkomen.
Het COA neemt deel aan de selectiemissies in Turkije en geeft vluchtelingen een driedaagse Culturele Oriëntatie-training. Na aankomst in Nederland verblijven de vluchtelingen in een opvanglocatie van het COA, totdat ze een huis krijgen in de gemeente.