Peel en Maas over de Spreidingswet: goede buren in de praktijk

Op 4 maart opende in het Limburgse Maasbree een tijdelijke noodopvang voor asielzoekers. Hier vangt het COA voor een periode van 2 jaar maximaal 316 asielzoekers op. “Eerder huisvestte een huisvestingsorganisatie hier arbeidsmigranten. Deze organisatie liet ons weten dat zij binnen korte tijd de arbeidsmigranten kon verhuizen naar andere locaties en dat daarmee de locatie vrijgemaakt kon worden voor de opvang van asielzoekers. Dit gebeurde na de dringende oproep van toenmalig staatssecretaris Eric van der Burg: er waren met spoed extra opvangplekken nodig vanwege de sluiting van diverse opvanglocaties elders in het land. En na de gerechtelijke uitspraak die bepaalde dat er in het aanmeldcentrum in Ter Apel niet meer dan 2.000 mensen mogen verblijven.”

Limburg moet volgens de Spreidingswet 5.662 opvangplekken realiseren, waarvan 271 in Peel en Maas. Dit betekende een verandering voor de gemeente, die al wel Oekraïense ontheemden opving, maar nog geen asielzoekers. Nijssen: “We maakten een plan om de omwonenden van de toekomstige COA-locatie en andere betrokkenen goed te informeren. Ook namen we de gemeenteraad mee in de plannen. De samenwerking met buurgemeente Horst aan de Maas was cruciaal, omdat de locatie dicht bij de gemeentegrens ligt. We informeerden bewoners en bedrijven uit beide gemeenten en nodigden hen uit voor een informatiebijeenkomst.”

Langs de deuren

Nijssen: “We benaderden mensen persoonlijk. Gemeentemedewerkers gingen langs de deuren om de plannen toe te lichten en een brief te overhandigen. Er was enige weerstand; omwonenden vreesden overlast. Maar ze waardeerden onze benadering. Tot nu toe ontvangen we weinig klachten. En – niet geheel onbelangrijk – ook de bewoners van de asielopvang zijn tevreden. Er wonen vooral gezinnen. Elk gezin heeft een eigen woonunit met keuken en badkamer, wat zij vanwege de privacy erg waarderen. Een paar dagen voor de opening van de asielopvang, hielden we een rondleiding op de locatie voor geïnteresseerden. Ruim 100 mensen kwamen langs. “We gaven zo een bredere groep mensen de kans om de locatie te bekijken en vragen te stellen”, aldus Nijssen.

“Ik ben trots dat we binnen enkele weken deze opvanglocatie hebben gerealiseerd. Het is een goede plek voor ruim 300 mensen”, aldus Nijssen. “Dit lukte dankzij de samenwerking met het COA en de verhuurder van de locatie. Hoewel niet iedereen in de omgeving de plannen toejuichte, blijken de zorgen van inwoners tot nu toe gelukkig onterecht. Door goed contact tussen gemeente, COA en buurtbewoners, willen we zorgen dat de opvanglocatie en de buurt goede buren blijven.” Voor nu is de opvang tijdelijk. Nijssen: “Het park is tijdelijk beschikbaar gesteld. Voor de periode daarna zullen we bekijken wat er op dat moment nodig is.”

In balans

“Ik ben ervan overtuigd dat we de asielopvangcrisis alleen kunnen oplossen als we het landelijk aanpakken”, aldus de wethouder. “Waarbij we de hele keten bekijken, van begin tot eind. Zodat we aan de ene kant kunnen zorgdragen voor de juiste opvang, máár in balans met wat gemeenschappen en voorzieningen kunnen dragen.” Daarom stelde hij zich kandidaat tot lid van de Tijdelijke Commissie Asiel en Migratie van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Deze commissie heeft de taak om de inzet van VNG en gemeenten op de samenhangende deelterreinen te stroomlijnen en versterken. Naast locaties, ook de huisvesting van statushouders en andere aspecten op het terrein van asiel en migratie die gemeenten raken. Nijssen wil met zijn ervaringen uit gemeente Peel en Maas ook een geluid geven aan de impact van asielopvang op kleinere gemeenschappen. “We moeten samen hierover optrekken, praten, nadenken én de handen ineenslaan voor een gezamenlijk uitvoeringsplan. De mogelijkheden én beperkingen van en voor grote en kleine gemeenten moeten hierbij in balans zijn.”