Volgens de laatste inschattingen moeten er tot 1 juli 2024 zo’n 12.000 opvangplekken bij komen. Het COA zet zich continu in om zoveel mogelijk nieuwe opvanglocaties te realiseren en sluitingen te voorkomen. Daarnaast werkt het COA aan de afspraak wekelijks 400 statushouders tijdelijk onder te brengen in hotels, om zo ruimte te maken op de bestaande opvanglocaties. Het hotelaanbod moet hiervoor wel toereikend zijn.
Oplopend tekort
Desondanks ziet het er naar uit dat de benodigde opvangplekken in de komende periode niet gerealiseerd kunnen worden. Dit komt niet alleen door nieuwe asielaanvragen, maar ook doordat een aantal locaties moest sluiten en niet verlengd kon worden. De druk op de bezetting is bovendien ontstaan doordat statushouders langer dan voorzien moeten wachten op huisvesting in gemeenten. Daarnaast is er bij de IND een grote hoeveelheid te behandelen asielaanvragen, waardoor mensen langer wachten op de uitkomst van de asielprocedure. Het COA heeft daarom vorige week de noodklok geluid.
Maatregelen voor korte termijn opvang
Hierop heeft het kabinet in een brief aan de Tweede Kamer op 15 april maatregelen aangekondigd om voor 13 mei 5.000 opvangplekken te realiseren én de opvangcapaciteit te vergroten in de periode tot 1 juli volgend jaar (2025).
Dit gaat langs de volgende twee lijnen:
- Met spoed realiseren van tijdelijke opvang door de gemeenten
Het kabinet onderschrijft de noodzaak om met spoed nieuwe locaties te openen. Daarom is per brief aan de commissarissen van de Koning gevraagd om tijdelijke spoedopvang in gemeenten te regelen. Met het oog op de acute situatie wordt gedacht aan locaties die makkelijker en sneller ingezet kunnen worden, zoals sporthallen. Vóór 13 mei worden in totaal 5.000 opvangplekken gevraagd, waarvan een eerste kwart vóór 22 april. Zie voor de verdeling over de veiligheidsregio’s de Kamerbrief.
- De inzet van Rijksgronden voor het plaatsen van (tijdelijke) paviljoens
Het kabinet stelt per provincie Rijksgronden of panden ter beschikking waarop binnen twee maanden paviljoens geplaatst kunnen worden voor ongeveer 500 plekken. Deze kunnen worden aangevuld of omgewisseld met provinciale en gemeentelijke gronden waarop de opvang onder punt 1 is gerealiseerd.
Afspraken gemeenten
Gelijktijdig is het kabinet aan de slag om integrale afspraken te maken met de 5 grootste gemeenten en gemeenten die mogelijk grote locaties kunnen bieden. Die afspraken moeten de verschillende opvang- en huisvestingsopgaven omvatten, het gaat om capaciteitsopgave, huisvesting van statushouders, doorstroomlocaties en de opvang van Oekraïners. Daarnaast moeten ze passen in de plannen die gemeenten in provincieverband moeten opleveren en bespreken in de Provinciale Regietafels (ihkv de spreidingswet).
COA-bestuursvoorzitter Milo Schoenmaker verwelkomt de nieuwe steunmaatregelen: “Dit pakket biedt goede oplossingen voor de korte termijn én geeft ons lucht om verder te werken aan structurele oplossingen voor de lange termijn.”
Lees hier de brief van de staatssecretaris aan de Tweede Kamer.